„W zdrowym ciele, zdrowy duch”
W myśl maksymy „w zdrowym ciele, zdrowy duch” bardzo łatwo odkryć pozytywny wpływ aktywności fizycznej na życie człowieka. Korzyści z regularnego wysiłku fizycznego są nieocenione. Korzystając ze sprzyjającej aury, wybierzmy się na majową wycieczkę.
Po pierwsze aktywność fizyczna pomaga walczyć z otyłością. Uprawiając sport rzadziej jesteśmy narażeni na choroby, których przyczyną jest zbyt duża masa ciała. Często można uniknąć chorób od cukrzycy, przez choroby stawów i nerek, po zawały. Uprawiając sport wzmacniamy również swoje mięśnie, ścięgna i więzadła. Ćwicząc zmniejszamy także ryzyko rozwoju nowotworu jelita grubego, piersi i płuc. Regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko występowania chorób serca. Według badań, ryzyko jest nawet dwa razy mniejsze niż u osób, które nie ćwiczą. Ćwiczenia są podstawową metodą profilaktyki przed nadciśnieniem. Osobom regularnie ćwiczącym poprawia się wydolność układ odpornościowego, a co za tym idzie – są mniej podatne na choroby. Aktywność fizyczna wpływa także pozytywnie na nasze zdrowie psychiczne – poprawia samopoczucie, ułatwia radzenie sobie ze stresem, poprawia jakość snu i zmniejsza poczucie niepokoju. Udowodniono również, że regularne ćwiczenia ograniczają ryzyko zachorowania na choroby Alzheimera i Parkinsona. Mają pozytywny wpływ na centralną część układu nerwowego.
Kilka dni temu rozpoczęliśmy jeden z piękniejszych miesięcy w roku - maj. Mając na uwadze zalety wypływające z aktywności fizycznej, szczególnie teraz, warto wyjść na świeże powietrze i pospacerować. Można wybrać się również na wycieczkę rowerową. Tym bardziej, że liczymy na piękną pogodę i możemy poznawać przepiękne szlaki wędrowne i rowerowe, które są wokół nas. Poznajmy pierwszy z nich…
Będzie to szlak wokół Czarnkowa. Jego długość to ok. 20 km. Naszą wędrówkę rozpoczynamy w Goraju, z miejsca, gdzie wśród wielu pięknych i starych drzew bukowych znajduje się XX wieczny zamek Hochbergów, w którym obecnie znajduje się Zespół Szkół Leśnych. Zamek w Goraju został wybudowany w latach 1910 – 1911 przez hrabiego Wilhelma Bolka Emanuela von Hochberga. Pierwowzorem dla tej neorenesansowej budowli był Varenholz – zamek w Westfalii. Hrabia Wilhelm Bolko Emanuel von Hochberg urodził się 15 grudnia 1886 r. w Pszczynie. Dobra w Goraju odziedziczył w 1907 r. po śmierci ojca. Ożenił się z Zofią Anną Marią von Arnim, z którą miał troje dzieci: Elżbietę Ferdynandę, Jana Wilhelma Bernarda i Annę Marię. W pobliżu zamku wybudowano masztalarnię z ujeżdżalnią koni i garażami, budynki straży pożarnej, ogrodnictwa oraz administracji leśnej. Wcześniej w Zdrojach (obecnie Gniewomierz) powstał drewniany dworek, który był pierwszą siedzibą Hochbergów na tym terenie, a po wybudowaniu zamku pełnił funkcję dworku myśliwskiego. Dochód majątku pochodził głównie z rolnictwa i leśnictwa. Podczas zwiedzania, jeśli wystarczy czasu można także zajrzeć do biblioteki, gdzie zachował się wystrój wnętrza z czasów pierwszych właścicieli zamku. Działa tu także Zespół Trębaczy Myśliwskich grających na rogu. Odwiedzając Goraj warto zarezerwować sobie także czas na zwiedzanie parku, który znajduje się w bezpośredniej bliskości zamku. Właśnie tam znajduje się grób budowniczego zamku Wilhelma Bolka Emanuela von Hochberga. Wyruszamy z Goraja, podążamy doliną Noteci krocząc wśród wzgórz porośniętych starym bukowym lasem, zwiedzając Szwajcarię Czarnkowską.
Docieramy do Czarnkowa, miasta z ponad 800 - letnią historią. Sięgnijmy do publikacji, które opisują jego historię. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1025 r. z kroniki Galla Anonima. W Czarnkowie miał wówczas panować książę Gniewomir. Zgodnie z historią we wczesnym średniowieczu krzyżowały się tu dwa istotne szlaki handlowe. Pierwszy biegnący z Poznania na Pomorze, drugi ważny szlak podążał od Ujścia, przez Czarnków, aż do Frankfurtu. W miejscu krzyżowania się dróg powstał gród. Został on wybudowany na przełomie X i XI w. prawdopodobnie przez Mieszka I lub Bolesława Chrobrego. Obok grodu powstała później także osada targowa. W XIII w. gród został nadany przez Władysława Łokietka możnemu rodowi Nałęczów, którzy od nazwy miejscowości przyjęli nazwisko Czarnkowskich. Nałęczowie na miejscu dawnego grodu lub w jego pobliżu wznieśli zamek, a w miejscu dawnej osady targowej nastąpiła lokacja miasta. W 1397 r. Czarnków uzyskał prawa miejskie. Czarnkowscy byli właścicielami miasta do 1727 r., później miasto przejęli Leszczyńscy. Na XVII w. przypadł szczytowy okres rozwoju miasta. W 1727 r. Czarnków wraz z Kuźnicą Czarnkowską stał się własnością ojca ostatniego króla Polski, kasztelana krakowskiego - Stanisława Poniatowskiego. Jednak lata późniejsze, a zwłaszcza liczne w XVIII w. pożary, zarazy i powodzie sprawiły, że Czarnków podupadł. W 1772 r., na skutek I rozbioru Polski miasto przeszło pod panowanie Prus. W 1815 r. na Kongresie Wiedeńskim zapadła decyzja o utworzeniu autonomicznego Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Konsekwencją tej decyzji było powstanie w 1816 r. powiatu czarnkowskiego. Po I wojnie światowej, na mocy postanowień traktatu wersalskiego granica między Polską a Niemcami poprowadzona została nurtem rzeki Noteć. Czarnków znalazł się w granicach odrodzonej Polski. Mieszkańcy Czarnkowa brali udział w powstaniu wielkopolskim w 1919 r. skierowanym przeciwko państwu niemieckiemu. W okresie II RP Czarnków był miastem powiatowym. Dnia 03.09.1939 r. do Czarnkowa wkroczyły wojska niemieckie. Dnia 24.01.1945 r. miasto zostało wyzwolone spod okupacji hitlerowskiej. O zabytkach naszego pięknego miasta opowiem w innym artykule.
Kolejnym przystankiem w naszej wędrówce jest Lubasz. Warto tu zobaczyć przepiękne sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin. Jest ono położone na wzgórzach morenowych, przy drodze Czarnków – Wronki, otoczone lasami Puszczy Noteckiej. Miejsce to jest celem licznych pielgrzymek wiernych. Dodatkowo znajduje się ono w pobliżu Jeziora Lubaskiego zwanego także Jeziorem Dużym, gdzie można odpocząć po trudzie wędrówki.
Łukasz Wegner
Starostwo Powiatowe w Czarnkowie
