Czyste powietrze – zdrowy wybór!
Powietrze jest jednym z elementów środowiska naturalnego, którego ochrona należy do priorytetowych kierunków polityki państwa. Jego jakość jest uwarunkowana zawartością zanieczyszczeń, tj. określonych substancji (gazowych lub stałych), które występują w powietrzu w ilościach większych niż nakazują normy zawarte w obowiązujących przepisach. Aby poprawić jakość powietrza samorządy podejmują stosowne działania naprawcze.
Od kiedy rozpoczął się okres grzewczy powrócił temat smogu i jego wpływu na środowisko i zdrowie. Smog to nic innego, jak mgła, która zawiera zanieczyszczenia. Są to głównie pyły i gazy pochodzące ze spalania węgla w piecach, spalin samochodowych, zakładów przemysłowych. Nie można lekceważyć tak podstępnego wroga, gdyż Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że z powodu zanieczyszczenia powietrza w Polsce przedwcześnie umiera aż 48 tysięcy Polaków. Wyniki badań przeprowadzanych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska są jednoznaczne – większość smogu i pozostałych zanieczyszczeń powietrza pochodzi z emisji związanej z indywidualnym ogrzewaniem gospodarstw domowych. Zanieczyszczenia te wywołują liczne choroby, np. wieńcową, Alzheimera, zapalenie płuc, astmę, a nawet nowotwory.
Aby pomóc ograniczyć zanieczyszczenia, rząd wprowadził program „Czyste Powietrze”, dzięki któremu możesz otrzymać dofinansowanie na: wymianę starych źródeł ciepła oraz zakup i montaż nowych źródeł ciepła spełniających wymagania programu i znajdujących się na liście ZUM, montaż lub modernizację instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, zakup i instalację odnawialnych źródeł energii (kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej), zakup i montaż wentylacji mechanicznej z odzyskaniem ciepła. Program jest skierowany do właścicieli i współwłaścicieli wybudowanych domów oraz wyodrębnionych lokali w zabudowie jednorodzinnej, bliźniaczej i szeregowej. Dotacje są przyznawane na przedsięwzięcia rozpoczęte i zakończone, ale nie obejmują budynków nowo wybudowanych.
Korzyści – co zyskasz?
Otrzymujesz bezzwrotne dofinansowanie! Zapewnisz bezpieczeństwo cieplne Twoim domownikom! Twój ocieplony dom będzie zużywał mniej energii – mniej zapłacisz za ogrzewanie! Odciążysz domowy budżet, zyskując pieniądze na inne potrzeby. Nie martwisz się o zdrowie najbliższych z powodu chorób związanych z zanieczyszczonym powietrzem. Wymieniając stary kocioł spełnisz obowiązek wynikający z przepisów uchwały antysmogowej w Twoim regionie. Nowe ogrzewanie to większy komfort życia. Dom po termomodernizacji to większy komfort cieplny dla Ciebie i Twojej Rodziny!
Obowiązkowa lista ZUM
Od 14 czerwca 2024 r. dotacja z programu „Czyste Powietrze” na pompę ciepła, kocioł zgazowujący drewno lub kocioł na pellet może być udzielona tylko wtedy, gdy urządzenie wpisane jest na listę zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM dostępna jest pod linkiem: https://lista-zum.ios.edu.pl/). W 2025 roku w zestawieniu tym pozostaną lub będą mogły zostać wpisane wyłącznie sprzęty z parametrami potwierdzonymi pełnymi badaniami przeprowadzonymi w akredytowanym laboratorium zlokalizowanym na terenie UE lub krajów EFTA. Ma to zapobiec wprowadzaniu na rynek nieekologicznych urządzeń m.in. z Azji, które nie spełniają wymagań i nie odpowiadają parametrom technicznym z opisu.
Obowiązkowy audyt energetyczny
Także od 14 czerwca 2024 r. – w przypadku kupna i montażu pompy ciepła z dotacją z programu „Czyste Powietrze” – obowiązkowo należy wykonać audyt energetyczny. Ma on pozwolić na dokładne określenie zapotrzebowania energetycznego domu oraz dobór odpowiedniej technologii grzewczej. Wbrew pozorom pompa ciepła nie zawsze jest optymalnym wyborem i może okazać się, że lepiej sprawdzi się piec zagazowujący drewno lub na pellet o podwyższonym standardzie. Takie działanie ma zwiększyć efektywność termomodernizacji i pozwala na najlepsze wykorzystanie środków przeznaczonych na termomodernizację i zakup nowoczesnych urządzeń grzewczych. Można na to dostać dodatkową dotację do 1 200 zł. Szczegóły: https://czystepowietrze.gov.pl/wazne-komunikaty/lepsze
Zmiany w 2025 roku
Jak poinformował wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, od 1 stycznia 2025 roku beneficjenci programu będą musieli przeprowadzić obowiązkową termomodernizację domu. Co oznacza to w praktyce? Każdy, kto będzie chciał skorzystać z dotacji na zakup nowego źródła ciepła, będzie zobowiązany także do poprawy poziomu izolacji termicznej domu, np. przez ocieplenie ścian, dachu czy wymianę okien i drzwi zewnętrznych. Pozwoli to na kompleksową termomodernizację budynku i zwiększenie jego efektywności energetycznej, a także zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery.
Uważaj!
Uważaj na firmy, które zapraszają Cię na spotkanie i nakłaniają do współpracy, powołując się na partnerstwo w programie, a często też bezprawnie posługując się znakami graficznymi „Czystego Powietrza” czy instytucji zarządzających programem. Bądź czujny, zapytaj o tego wykonawcę w swojej gminie. I niech Cię nie zmyli fakt, że spotkanie konsultacyjne dla mieszkańców jest organizowane w wynajętej sali gminy czy urzędu.
Przypominamy, że ogólnopolski pogram „Czyste Powietrze” – pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska – wdrażany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, we współpracy z szesnastoma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, gminami w całej Polsce (mamy ponad 2 tys. zaangażowanych JST) oraz wybranymi bankami. Wszystkie te instytucje – w tym listę gmin prowadzących punkty konsultacyjno‐informacyjne „Czystego Powietrza” i banków oferujących Kredyt Czyste Powietrze – znajdziesz na oficjalnej stronie programu: czystepowietrze.gov.pl.
Rządowy program „Czyste Powietrze” rozpoczął się w 2018 roku i ma być realizowany do końca 2029 roku. Jeśli planujesz w przyszłości wymianę źródła ciepła lub prace termomodernizacyjne (np. chcesz uzyskać dofinansowanie do wymiany okien), nie czekaj do ostatniego momentu. Czas na składanie wniosków upływa zdecydowanie wcześniej – 30 czerwca 2027 roku. Pozostały czas do grudnia 2029 przeznaczony będzie na prowadzenie rozliczeń z beneficjentami.
Źródło: czystepowietrze.gov.pl.
Red. Klaudia Wieczorek – Starostwo Powiatowe w Czarnkowie
