Oszukali Cię w programie Czyste Powietrze? Działaj!

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przygotował poradnik dla poszkodowanych beneficjentów programu Czyste Powietrze. To zbiór wskazówek jak skutecznie dochodzić swoich praw i gdzie zgłosić się po pomoc.

Jeśli korzystasz z programu Czyste Powietrze, a wykonawca nie dotrzymał warunków umowy lub Cię oszukał, możesz dochodzić swoich praw. W tym poradniku znajdziesz wskazówki, jak skutecznie działać i odzyskać pieniądze. Dowiesz się, gdzie zgłosić problem, z kim się skontaktować i jakie kroki podjąć, aby zabezpieczyć swoje interesy. Nie zwlekaj – sprawdź, jak możesz się chronić.

Prawo jest po Twojej stronie
Masz prawo do rzetelnej usługi zgodnej z umową.
Wykonawca odpowiada przed Tobą za nienależyte wykonanie umowy – za niedbałe czy niewykonane prace.
Możesz domagać się naprawy szkody, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy.
Przysługują Ci również uprawnienia z tytułu rękojmi lub gwarancji.
Jeśli trzeba – dochodź swoich praw w sądzie – z możliwością zwolnienia z kosztów.

Kiedy musisz działać?

Fuszerka zamiast fachowej pracy
Montaż niezgodny ze standardami programu, np. ocieplenie ścian bez wykończenia tynkiem, brak montażu parapetów zewnętrznych, brak podłączenia nowego źródła ciepła do instalacji w budynku.
Brak zamówionych urządzeń, np. pompy ciepła lub tylko dostawa bez instalacji, np. rekuperatorów ściennych.

Ukryte koszty i finansowe pułapki
Zawyżone ceny – warto porównywać różne oferty na to samo urządzenie/materiał/usługę, np. cena drzwi dużo wyższa od cen w sklepach budowlanych lub cena za m2 ocieplenia dużo wyższa niż u innych fachowców.
Fikcyjne usługi, np. fikcyjne płukanie instalacji grzewczej, wymiana mniejszej liczby kaloryferów niż wskazane w protokole odbioru.
Zaliczka? A potem cisza…

Fałszywe dokumenty, prawdziwe kłopoty
Podrobione faktury, np. różne czcionki, brak logo, skreślenia, dopiski bez podpisów, błędne kwoty, dziwne daty, sztuczne pieczęcie, komputerowe podpisy.
Nieprawdziwe oświadczenia, sfałszowane podpisy, np. na protokole odbioru prac dotyczących Twojej inwestycji widnieje Twój podrobiony podpis naniesiony bez Twojej wiedzy.

Celowe wprowadzanie w błąd
Brak specyfikacji technicznej i dokumentów, np. brak dołączonej karty produktu i etykiety energetycznej dla zakupionego źródła ciepła, brak podpisanej gwarancji na urządzenia, brak instrukcji użytkowania urządzenia.
Pomijanie kluczowych zapisów umowy, np. brak protokołów odbioru prac, co uniemożliwia weryfikację faktycznego wykonania termomodernizacji.

Znikanie bez śladu
Brak kontaktu, brak poprawek, brak wykonawcy i/lub pełnomocnika.
Spotkało Cię coś takiego? Nie czekaj – reaguj
Zbierz dokumenty
Umowa z wykonawcą, faktury, paragony, potwierdzenia przelewów, korespondencja (SMS‑y, e‑maile, pisma), zdjęcia stanu prac „przed” i „po”, protokół odbioru (jeśli został podpisany) – to Twoje dowody. Im więcej, tym lepiej.

Złóż reklamację
Napisz do wykonawcy, opisz problem, określ żądania (np. poprawki, zwrot pieniędzy), wyznacz termin na odpowiedź (np. 14 dni) i wyślij pismo z potwierdzeniem odbioru. Zachowaj kopię dla siebie.

Zgłoś nierzetelnego wykonawcę
Policji lub prokuraturze – jeśli podejrzenie dotyczy przestępstwa, np. fałszerstwa dokumentów czy wyłudzenia pieniędzy.
Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) – w przypadku nieuczciwych praktyk rynkowych ze strony wykonawców, np. wprowadzanie w błąd dotyczące informacji o zakresie prac i kosztach, agresywne praktyki – wywieranie presji na podpisanie umowy, groźby związane z rzekomymi konsekwencjami odmowy.
Nieprawidłowości zgłoś też mailowo na adres: nieprawidlowosci@nfosigw.gov.pl
Powiadom o problemie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w którym składałeś/aś wniosek o dotację.
Jeśli sprawa dotyczy dofinansowania – WFOŚiGW może wstrzymać wypłatę środków wykonawcy lub zażądać korekty.

Jeśli nic nie pomaga – idź do sądu
Jeśli inne metody nie przynoszą efektu, możesz rozważyć skierowanie sprawy do sądu. Możliwe jest wysłanie wezwania do zapłaty, dochodzenie roszczeń w sądzie cywilnym (z opcją ubiegania się o zwolnienie z opłat sądowych w trudnej sytuacji materialnej) lub skorzystanie z mediacji bądź arbitrażu jako tańszej alternatywy.

Mediacja pozwala na polubowne rozwiązanie sporu przy wsparciu bezstronnego mediatora. Możesz zgłosić się do mediacji sądowej lub pozasądowej.

Arbitraż to bardziej formalna metoda, w której arbiter podejmuje wiążącą decyzję. W Polsce działają różne sądy arbitrażowe, np. przy Konfederacji Lewiatan czy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Straciłeś? Zareaguj, nie daj się oszukać drugi raz!