Zauważyłeś nieprawidłowość w sklepie?
Drożej w kasie niż wskazuje na to cena umieszczona przy towarze oraz brak informacji o cenie przy produkcie na półce? Takie sytuacje zdarzają się również u nas w powiecie a czy wiemy co możemy w takim przypadku zrobić i jakie mamy prawa?
Ze zgłoszeń, które wpływają do Rzecznika wynika, że z reguły wiemy jakie są przepisy i staramy się na miejscu w sklepie wyjaśnić rozbieżności w cenach. Niestety nie zawsze sprzedawcy są chętni do współpracy i bywa czasami tak, że konsument, mimo że na półce była niższa cena, to przy kasie płaci więcej. Przykładem może być niedawny sygnał konsumenta: „(…) Robiąc zakupy w sklepie spotkałem się z sytuacją, gdzie cena towaru na półce sklepowej jest inna niż przy kasie. Chcąc wyjaśnić tą rozbieżność zapytałem sprzedawczynię, dlaczego zmieniają ceny towarów na półkach nie uwzględniając tego na kasie? W odpowiedzi zostałem poinformowany, że sprzedawczynie w sklepie dostały polecenie zmiany cen w związku z promocją, która ma się rozpocząć dnia następnego. W wyniku tych zmian klienci są wprowadzani w błąd. Pragnę też nadmienić, że sytuacja ta nie jest jednorazowym przypadkiem, lecz ma charakter powszechnej praktyki. Spotykałem się z tym procederem wielokrotnie nie tylko w tym sklepie (…)”.
Zatem jeżeli podczas zakupów znajdziemy się w sytuacji, że cena towaru znajdująca się na nim (bezpośrednio lub np. na metce, etykiecie) jest inna od tej podawanej przy kasie, mamy prawo do żądania od sprzedawcy towaru po cenie dla nas najkorzystniejszej. Podstawa prawna takiego roszczenia znajduje się w art. 5 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 198 t.j.). Zgodnie z tym przepisem „W przypadku rozbieżności lub wątpliwości co do ceny za oferowany towar lub usługę konsument ma prawo do żądania sprzedaży towaru lub usługi po cenie dla niego najkorzystniejszej”.
W przypadku wystąpienia powyższej sytuacji należy więc wezwać sprzedawcę do umożliwienia zakupu towaru po tej cenie, która w danej sytuacji jest najbardziej korzystna dla nas lub w razie dokonania zapłaty za towar, zażądać od sprzedawcy zwrotu różnicy występującej pomiędzy cenami.
W myśl Kodeksu cywilnego wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny, uważa się za ofertę sprzedaży. W związku z tym konsumenci mają prawo domagać się zakupu produktów po cenach zaprezentowanych im na półkach czy metkach. Jednakże często sprzedawca upiera się, że nie sprzeda towaru po cenie naklejonej na towarze, czyli niższej i nie chce przyjąć kwoty odpowiadającej cenie na towarze. Jeżeli sprzedawca nie chce nam sprzedać artykułów po cenie określonej na towarze to może ponieść dotkliwe konsekwencje przewidziane przepisami prawa.
W przypadku nie dojścia do porozumienia ze sprzedawcą możemy zawiadomić Inspekcję Handlową lub Rzecznika Konsumentów. Z reguły do Rzecznika trafiają takie sygnały jednak trzeba podkreślić, że Rzecznik Konsumentów załatwiając indywidualną sprawę konsumencką nie zastępuje innych organów i instytucji. W szczególności nie ma uprawnień kontrolnych. Zatem Rzecznik nie przeprowadzi kontroli w sklepie, gdyż nie ma takich uprawnień.
Oczywiście każde zgłoszenie przez konsumenta anonimowe czy też nie, jest przekazywane przez rzecznika do Inspekcji Handlowej. Z praktyki w naszym rejonie wynika, że kontrole często przynoszą efekt. Ale zdarzają się też takie sytuacje, że zarzuty konsumentów się nie potwierdzają. Niedawno otrzymałem wyniki kontroli jednego z przedsiębiorców z naszego powiatu. Okazało się, że inspektorzy występując w charakterze konsumentów dokonali zakupu kontrolnego 31 partii towarów handlowych w cenach regularnych, jak również objęte promocjami: „Po przeważeniu artykułów sprzedawanych według wagi netto i rozliczeniu zakupu kontrolnego rozbieżności cenowych między cenami uwidocznionymi na etykietach a cenami wprowadzonymi do pamięci kasy fiskalnej nie stwierdzono, tym samym kontrolowany przedsiębiorca spełnił wymagania prawne w zakresie objętym kontrolą”.
Warto na koniec podkreślić, że sprzedawca musi informować nas o cenach w jednoznaczny sposób i w widocznym miejscu. Jeśli podaje ceny tylko ustnie albo nie podaje ich wcale to łamie prawo. Gdy zatem nie będziemy wiedzieli, jakie mamy prawa lub zauważycie Państwo nieprawidłowości w zakresie uwidaczniania cen w sklepach, można takie sygnały zgłosić wraz z zdjęciami dokumentującymi naruszenia na adres Inspekcji Handlowej (tj. ul. Dzieci Polskich 26, 64-920 Piła d.pila@poznan.wiih.gov.pl) lub za pośrednictwem Rzecznika Konsumentów.
Miłosz Niedźwiecki
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
